Systemy grzewcze działające w oparciu o pompę ciepła to dobra alternatywa dla tradycyjnego ogrzewania domu, dlatego inwestorzy często rozważają tę opcję. Rozwiązanie, jak każde inne, ma swoje plusy i minusy, ale wiele z tych ostatnich to dziś po prostu… mity. Rozprawmy się z kilkoma z nich!
Spis treści
MIT #1: Koszt instalacji pompy ciepła jest bardzo wysoki
Masowy wzrost zainteresowania odnawialnymi źródłami pozyskiwania energii i ekologicznym ogrzewaniem domów przyczynił się do gwałtownego rozwoju branży produkcji tego rodzaju pomp w ostatnich kilkunastu latach. Początkowo cena pompy ciepła należała do jednej z najwyższych wśród cen instalacji grzewczych. Obecnie pompa ciepła to wydatek znacznie mniejszy (choć różny zależnie od rodzaju pompy, sposobu jej montażu, wydajności etc.), ale… nadal wyższy o ok. 60% w stosunku do kosztów tradycyjnych kotłowni. Warto jednak spojrzeć na taką inwestycję w dłuższej perspektywie — dobrze dobrana i zainstalowana pompa ciepła pozwala bowiem na znaczne obniżenie rachunków za ogrzewanie budynku. Ta kilkudziesięcioprocentowa nadwyżka zatem z czasem się po prostu zwraca.
MIT #2: Dopłaty do pomp ciepła nie są dostępne w Polsce
Działanie instalacji grzewczej z pompą ciepła bazuje na korzystaniu z odnawialnych źródeł energii, których wykorzystanie jest stale wspierane przez Unię Europejską. Aktualnie Polacy mogą korzystać z kilku form pomocy przy zakupie pompy ciepła. O dofinansowanie można ubiegać się m.in. w: Funduszu Termomodernizacji i Remontów (FTiR) oraz w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej — od września 2019 r. działa najbardziej aktualny program Czyste Powietrze, pozwalający na znaczne dofinansowanie instalacji grzewczych. Dotacje są przyznawane na zakup urządzeń i/lub montaż instalacji.
MIT #3: Pompy ciepła zużywają dużo prądu
W tym przypadku należy zacząć od wyjaśnienia popularnego przekonania, że ogrzewanie domu pompą ciepła, drewnem, węglem, olejem lub innym sposobem NIE ZUŻYWA PRĄDU. Rzeczywiście nie jest on głównym sposobem pozyskania ciepła w powyższych przypadkach, niemniej zazwyczaj pewna jego ilość jest potrzebna do funkcjonowania poszczególnych elementów (pomp, wentylatorów i in.) instalacji grzewczych. W przypadku pompy ciepła prąd służy do zasilania sprężarki. Jego pobór jest relatywnie niewielki, jednak uzależniony od sposobu, w jaki działa dana pompa ciepła. Zastosowanie włączników czasowych pozwala np. na dodatkowe oszczędności w taryfie nocnej (jeżeli się z takowej korzysta).
MIT #4: Pompa ciepła nie jest wydajna zimą
To jeden z bardziej popularnych mitów oparty na skojarzeniu, że “zimą nie jest ciepło”, tymczasem… Pojęcie “ciepła” w tym przypadku oznacza po prostu temperaturę powyżej zera bezwzględnego (-273°C). Dopiero w takiej sytuacji można mówić o braku ciepła w powietrzu. W każdej innej sytuacji bilans cieplny pompy, choć oczywiście obniża się wraz ze spadkiem temperatury, to jednak pozostaje dodatni (z każdego 1 kWh energii elektrycznej potrzebnej do wyprodukowania ciepła uzyskuje się ponad 1 kWh energii końcowej).
Przekonanie to rozpowszechniło się w początkach popularyzacji pomp ciepła, kiedy to urządzenia obniżały swoją wydajność w temperaturze poniżej -5°C. Problem ten został jednak rozwiązany przy użyciu nowego rodzaju sprężarek. Nowoczesne urządzenia ogrzewające budynki ciepłym powietrzem pracują wydajnie nawet do -28°C. W przypadku pomp gruntowych problem niskich temperatur jest jeszcze mniej zauważalny, ponieważ ciepło jest pobierane z ziemi poniżej punktu zamarzania.
Ostatecznym argumentem przekonującym niedowiarków powinien być fakt, że gruntowe i powietrzne pompy ciepła służące do ogrzewania domu i/lub wody są bardzo popularnym rozwiązaniem w krajach skandynawskich, o znacznie niższych średnich temperaturach zimowych, niż te w Polsce.
MIT #5: Montaż pompy ciepła jest bardzo skomplikowany
Montaż urządzenia jest uzależniony od rodzaju pompy i sposobu jej wykonania. Zdecydowanie najprostsze i najszybsze jest wykonanie instalacji z pompą ciepła powietrze-woda typu split, czyli posiadającej dwie jednostki. Cena instalacji i koszt eksploatacji jest w tym przypadku najniższy.
Fot. Gruntowa pompa ciepła.
Pompa gruntowa natomiast wymaga znacznie większego nakładu pracy. Co wpływa na wyższy koszt i dłuższy czas montażu?
- Badania gruntu,
- odwierty do pompy ciepła,
- rozległe wykopy w przypadku poziomych wymienników gruntowych.
Fot. Powietrzna pompa ciepła.
***
Reasumując, wybór pompy ciepła (zamiast tradycyjnego systemu grzewczego) to nadal dość duży wydatek. Jednak przy możliwości skorzystania z programów pomocowych, montaż takiego rozwiązania okazuje się całkiem niedrogą opcją. Dodatkowo wpisuje się w ekologiczny trend korzystania z odnawialnych źródeł energii, co przekłada się z kolei na niskie koszty eksploatacyjne budynku.